George Orwell'in 1949 yılında yayınladığı ve o zaman bile çok ciddi etki yaratmış olan romanının ismi 1984... Romanda 1984 yılında, despotik bir siyasal sistemde, insanların bireysel haklarına zerrece saygı gösterilmeyip her bir davranışın an be an dikte edildiği, ne zaman ne yapılacağının “Büyük Birader” tarafından belirlendiği bir kocaman hapishane hayatı anlatılıyor... 
George Orwell'in romanda çizdiği toplumsal hayat ile Stalin zamanı SSCB'yi tarif ettiği söyleniyor. Yine Orwell'in Hayvanlar Çiftliği isimli kitabının konusu ve siyasal olaylara yaklaşımı düşünülürse zaten bu çizilen ortamın Stalin SSCB'sine bir eleştiri olduğu çok açık... Yazarın Stalin dönemi eleştirilerine ben de aynen katılıyorum. “İnsanları Sosyalizm düşüncesinden uzaklaştıran en önemli faktör ne olmuştur?” diye sorulacak olsa ben, “Bizzat Sosyalizm olduğunu iddia eden ucubik uygulamalar olmuştur”derim. Stalin dönemi de bunların başında gelir. 
Bilim, sanat, kültür hayatının Jdanov gibi parti komiserlerince belirlendiği, her bir farklı yaklaşımın sınıfa, devrime, partiye ihanet olarak nitelendirilip eziyetler edildiği, toplumun tüm nefes borularının tıkandığı bir dönemdir o dönem. 
Öylesine acımasızdır ki, en ciddi muhalifi Troçki'yi sürgün hayatında bile adım adım takip ettirip sonunda vahşice öldürtmüştür. Bence Sol sayfada kara bir lekedir...
Neyse, kitabın siyasal bağlamını böyle tarif ettikten sonra gelelim günümüze asıl yansımış olan öngörülerine. Üstelik romandaki öngörüler ironik bir şekilde Sosyalist ülkelerde gerçekleşmedi, çoğu Kapitalist ülkelerde gerçekleşti ve gerçekleşiyor. Orwell'in bir siyasal sistem ile ilişkilendirdiği toplumsal hayat, siyasal sistemden bağımsız olarak bütün insanlığı ilgilendirir bir gerçekliğe dönüştü...
Orwell'in kitabında çizdiği distopik toplumda en belirgin özellik, insanların neredeyse özel hayatlarının bile kalmaması ve sürekli takip altında olmalarıydı... Covid 19 hastalığı sebebiyle oluşan gelişmelere şimdiden baktığımızda bile hepimizi buna benzer bir hayatın beklediğini görüyoruz... Etrafımız mobese ve termal kameralarla çevrilip yüz tanıma sistemleri vs. birçok kişisel verimizin yüklendiği dijital sistemlerle her an kayıt altında olacağız...
Teknoloji hayatlarımıza birçok güzel ve kolaylaştırıcı unsur soktu. Mobeseler, kameralar örneğin birçok suçun önlenmesinde ve sonrasında suç işlenince faillerin yakalanmasında çok faydalı oldu... İnternet, cep telefonları hayatlarımızı kolaylaştırdı ve dünyayı rahatça izlememizi sağladı. Fakat biz izlerken birilerinin de bizi izlemesine olanak yarattı...
Virüs bağlamında önümüzdeki günlerde tartışmamız gerekecek önemli etik meseleler olacak...