Büyük ve etkin fay hatlarının bulunduğu illere de komşu olan Eskişehir bir de aktif bir fay hattı üzerinde yer alıyor. Eskişehir'de binalarının durumunu Eskişehir İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Orkun Kılıç ile konuştuk.
Eskişehir'in Sivrihisar İlçesi'ndeki binaların deprem riskini değerlendiren Kılıç:"Sivrihisar'da gözlemsel etüt yapılmış. Hızlı değerlendirme metotları var. Bu yöntemler ile bu binaların deprem riski ortaya koyulmuş. Riskli görülen binalar ile ilgili değerlendirmelerde bulunulmuş. Bu değerlendirmelerdeki en önemli husus yığma binalar yoğunlukta ne yazık ki bazı ihmaller ile binalar inşa edilmiş. Bu durum Eskişehir'in tamamında değilse de bazı bölgelerde geçerli.
Eskişehir'de uzun süre tartışılan afet riskli alanlar ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Kılıç:" Afet riskli alanlar olarak gösterilen alanlar doğru alanlardır. Burada dikkat çekmek istediğim konu o bölgelerdeki alanların zemininin alüvyon olması. Alüvyon zemin bir bölgenin afet riskli alan belirlenmesinde önemli kriterlerden biri" şeklinde konuştu.
İzmir'deki depremi örnek gösteren Kılıç: "İzmir'de deprem Seferhisar'da oldu, buna karşın binalar Bayraklı'da yıkıldı. Bunun en önemli sebebi Bayraklı'nın zeminin alüvyon olması. Seferihisar'ın zemini daha sert. Binaların yıkılmasında depremin olduğu bölgeye yakınlık en önemli faktör olsaydı, Bugün Seferihisar dümdüz olurdu" Diye konuştu.
Alüvyon zemindeki binaların daha fazla hasar görmesinin nedenini anlatan Kılıç:" Alüvyon zeminde depremin etkisi daha yavaş geçiyor. Etkinin yavaş geçmesi de yıkıcılığı arttırıyor. Sert zeminlerde bu durum tam tersi şeklinde meydana geliyor" ifadelerine yer verdi.
"1999 yılı İnşaat sektöründe bir milad"
1999 yılının bir milad olduğunu dile getiren Kılıç: "1999 depreminden sonraki gelişmeler 1999 yılını önemli kılıyor. Nervürlü demiri 1999 yılında kullanmaya başladık. Nervürlü demir diğerlerine göre daha iyi sonuç veriyor. Tabii bu demir farkı, en ufak detaydan biri. Daha önemli farkları anlatacak olursak, Hazır beton kullanılmasına geçiliyor. Elle yapılan harçtan oluşan beton ile teknojinin kullanıldığı beton, tabii ki aynı dayanıkta değil. En az bunlar kadar önemli bir konu var ki yapı denetim firmalarının konuya dahil olması, yapı denetim firmalarının binaların denetimine katılması denetim husuna ciddiyet kazandırdı" ifadelerini kullandı.
Eskişehir'de kentsel dönüşüm
Eskişehir'de kentsel dönüşüm gerektiren bölgeler hakkında bilgi veren Kılıç:" Eskişehir'de Afet riskli alanlar çok tartışıldı. "Burası öncelikli değil daha öncelikli alanlar var" tartışmaları çok yaşandı. Bugün 8 mahalle dönüştürülmüş olsaydı 8 mahalle kârda olacaktık. 8 mahallede tartışılacak bir yer yok. Gündoğdu gibi zemini sert bir alan söz konusu olsa tartışalım " şeklinde konuştu.
Eskişehir'de öncelik nerede?
Binaların yeniden dönüştürülmesi için önceliliğin verilmesi gereken alanların belirmesi için kriterleri anlatan Kılıç:" Zemin zayıfsa, bölgede altında dükkan yapılan binalar varsa . Bu binalar özellikle 1999 yılı öncesinde yapıldı ise acilen bakılması ve dönüştürülmesi gerekiyor" Dedi.
"Deprem olsa Binalar tuzla buz olur"
Eskişehir'de özellikle Yunus Emre Caddesi, Atatürk Caddesi, Sivrihisar Caddesi, Gazi Yakup Satar Caddesi gibi zemini alüvyon olan bölgelere öncelik verilmesi gerektiğini belirten Kılıç:"Kesinlikle unutulmalı er ya da geç deprem olacak bugün deprem olsa, bu durumdaki binalar tuzla buz olur. Bölgedeki binalar 1999 yılından önce yapıldığı ise ,5 kattan fazla ise, altında dükkan varsa, zemini alüvyonsa, buralarda gerekli denetimler yapılsın iddia ediyorum. 5 binadan üçü için yıkılma kararı çıkar. Deprem olduktan sonra kurtarma ekipleri gelse ne olacak üzülerek söylüyorum. Ancak boş arsayı kurtarırlar" ifadelerinde bulundu.
Çekişmelerin dönüşüm ile ilgili gelişmeleri yavaşlatığını söyleyen Kılıç: "Odunpazarında oy birliğinde geçen karara TOKİ itiraz etti. TOKİ'nin itirazı mecliste red ediliyor, bunu üzerine TOKİ dava açıyor. Bunun gibi gelişmeler süreci zorlaştırıyor. Çekişmler kimseye kâr sağlamaz" Dedi.
"Terazinin bir kefesinde ölüm diğerinde başka faktörler var"
Tartışmaların artık bir kenara bırakılıp bir an önce yapılabileceklere yoğunlaşılması gerektiğini dile getiren Kılıç:"Terazinin bir kefesinde ölüm diğerinde başka faktörler var" İnsan hayatının hepsinden önemli olduğunu unutmamak lazım" şeklinde konuştu.
Son olarak kendi göbeğimizin bağını kendimiz keselim diyen Kılıç: "Gerekli İmar planını değiştirip bir an önce yapılması gerekeni yapalım. Bu şehirde konunun ne kadar paydaşı varsa bir araya gelip sorunu çözebiliriz" Şeklinde konuştu.
