T.C. Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapmakta olan Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü 1925 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla kurulmuştur. 2011 yılında Bakanlığımızın yeniden yapılanması ile Eskişehir Toprak Su Kaynakları Araştırma Enstitüsü ile birleşen kurumumuz, daha da gelişip güçlenerek Havza Araştırma Enstitüsü haline gelmiştir. Enstitümüz, Serin İklim Tahılları, Yemeklik Tane Baklagiller, Endüstri Bitkileri başta olmak üzere, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler, Çayır Mera ve Yem Bitkileri, Sebze, Biyoteknoloji, Kalite, Toprak ve Su Kaynakları ve Etçi Damızlık Tavuk Islahı üzerine araştırmalar yürütmektedir. Ülkemizin ilk tarımsal araştırma enstitüsü olma özelliğini taşıyan Enstitümüz, sorumluluk alanına giren Eskişehir, Kütahya, Afyonkarahisar, Uşak, Burdur, Isparta, Denizli, Bilecik, Bursa, Kocaeli, Sakarya ve Yalova İllerinde tarımsal sorunlara çözümler üretmek üzere faaliyet göstermektedir. Ayrıca Düzce ve Bolu İllerinde de başta mera ıslahı olmak üzere tarımsal konularda görev yapmaktadır. Enstitümüzün yürüttüğü en önemli faaliyetlerden olan ve 92 yıldır devam eden çeşit geliştirme (ıslah) çalışmaları kapsamında günümüze kadar serin iklim tahılları, yemeklik tane baklagiller, yağlı tohumlu bitkiler, tıbbi aromatik bitkiler, çayır mera ve yem bitkileri ve bazı sebze türlerinde toplamda 163 adet çeşit tescil ettirilerek ülkemiz tarımının hizmetine sunuldu.


Enstitü Merkez Kampüsü Toplantı Salonunda gerçekleştirilen Tarla Günü Açılış Töreni Enstitü Müdürü Dr. Sabri Çakır’ın yaptığı konuşma ile başladı.

Sonra Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdür Yardımcısı İhsan Aslan ve Eskişehir Valisi Özdemir Çakacak konuşmalarını gerçekleştirdiler.


Açılış konuşmalarını takiben Enstitümüz tarafından geliştirilen çeşitlerin tanıtımı konu uzmanı teknik personeller tarafından sözlü sunum şeklinde yapılmıştır. Bu kapsamda Enstitümüz tarafından geliştirilerek 2019 yılında tescil ettirilen Yekta aspir çeşidi, Akçalar Macar fiği çeşidi ve Sabribey arpa çeşidi de katılımcılara sorumlu Enstitü teknik personeli tarafından tanıtıldı. Yekta aspir çeşidi ile ilgili bilgiler Endüstri Bitkileri Birim Sorumlusu Doç. Dr. Arzu Köse tarafından verildi.

Yekta çeşidinin bitki boyunun 80-100 cm, 1000 tane ağırlığının 40-50 g, yağ oranının % 35-37, tane veriminin 200-250 kg/da,  yağ veriminin ise 85-100 kg/da arasında değiştiği belirtilmiş ve ayrıca birim alan yağ verimi bakımından Yekta çeşidinin diğer çeşitlerden üstün olduğu vurgulandı. Akçalar Macar fiği çeşidi ile ilgili bilgiler Çayır Mera ve Yem Bitkileri Birim Sorumlusu A. Levent Sever tarafından anlatıldı. Ot ve tane amaçlı olarak yetiştirilebilen Akçalar Macar fiği çeşidinin gelişme şeklinin yarı dik olduğu ve ortalama olarak yaş ot veriminin 2740 kg/da, kuru ot veriminin 690 kg/da ve tane veriminin 140 kg/da arasında değiştiği belirtildi. Son olarak Serin İklim Tahılları Birim Sorumlusu Dr. Savaş Belen tarafından birimde yürütülen ıslah çalışmaları hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiş ve Sabribey arpa çeşidi tanıtıldı. Bu kapsamda Sabribey çeşidinin yatmaya çok dayanıklı, verim potansiyeli yüksek, kışlık bir çeşit olduğu vurgulanmış ve çeşidin ortalama olarak tane veriminin 461.3 kg/da, bin tane ağırlığının 37.7-39.5 g ve protein oranının %13.4-15.0 arasında değiştiği belirtildi.


Tarla Gününde geliştirilen çeşitlerle ilgili bilgilerin yanı sıra, Enstitümüz bünyesinde kurulan Kanatlı Yetiştirme ve Besleme Biriminin son yıllarda yürüttüğü ve önemli aşama kaydettiği ıslah ve üretim çalışmaları hakkında da katılımcılar bilgilendirildi. Bu kapsamda ülkemizin tamamen dışa bağımlı olduğu etçi tavuk konusunda Enstitümüzde bulunan saf hatlar ile yapılan çalışmalarla ticari etlik piliç üretmek amacıyla büyük ebeveyn ve ebeveynler elde edildiği anlatılmıştır. Ülkemizde ilk defa Enstitü Hamidiye yerleşkesinde geliştirilmiş olan etçi tavuk Anadolu-T’nin 42 günlük yaşta elde edilen canlı ağırlık değerlerinin piyasadaki eş değerleri ile yarışabilir düzeyde olduğu vurgulandı. Bu hat özel sektöre tanıtıldıktan sonra sektörün talebinin ebeveyn yönünde olması sebebiyle üretim bu şekilde planlanmaya başladı. Aralık 2017 ve Ocak 2018 tarihlerinden itibaren 15 günlük aralıklar ile ebeveynler özel sektöre üretimlerinde kullanılmak üzere sunuldu. Tanıtımda bu miktarın ülkemiz tavuk eti üretiminin başlangıç olarak yaklaşık % 2.5’luk dilimine denk geldiği, hedefin öncelikle yakın gelecekte piyasanın %10’una ulaşmak olduğu ve daha sonraki dönemlerde taleplere göre ebeveyn üretimi planlamasının yapılacağı bildirildi.


Tarla Günü’ne Eskişehir Valisi Sayın Özdemir Çakacak, Eskişehir Vali Yardımcısı Sayın Bekir Şahin Tütüncü, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdür Yardımcısı Sayın İhsan Aslan,  Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürü Sayın Dr. Emine Sever, Odunpazarı Kaymakamı Sayın Turgay Hakan Bilgin, Orman Toprak ve Ekoloji Araştırmaları Enstitüsü Müdür Yardımcısı Sayın Özgür Kiracıoğlu, Eskişehir Ticaret Borsası Başkanı Sayın Ömer Zeydan ve Bitki Islahçıları Alt Birliği (BİSAB) Genel Sekreteri Sayın Muzaffer Işık katılım sağlamıştır. Tarla Gününe ayrıca İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerinden, Orman Toprak ve Ekoloji Araştırmaları Enstitüsü’nden ve diğer Kamu Kurumlarından teknik personel, özel tohum şirketlerinden sorumlular, basın mensupları ve diğer ilgililer katılım sağladı.


Organizasyon Toplantı Salonundaki görüşmeleri takiben, tarlada bulunan üretim parsellerinin gezilmesi ile devam etti. Tarla gezisi sırasında Enstitü konu uzmanları tarafından katılımcılara yeni geliştirilen çeşitler ve diğer araştırma konuları hakkında bilgiler verildi. Program öğle yemeği ve ikramlarla sona erdi.