KUDÜS (AA) - ABDURRAUF ARNAVUT- İsrail polisinin Başbakan Binyamin Netanyahu hakkında yürüttüğü yolsuzluk soruşturmasını tamamladığını açıklaması ve savcıya iddianame hazırlaması tavsiyesinde bulunması, ülke siyasetinin bundan nasıl etkileneceği sorusunu da berberinde getirdi.
Muhalefet iddianame hazırlanması halinde başbakanın görevi bırakması gerektiğini savunurken, Netanyahu ve destekçileri ise böyle bir zaruret olmadığını düşünüyor.
Netanyahu hakkında iddianame hazırlanıp hazırlanmayacağı yönündeki nihai kararı ise Başsavcı Avichai Mandelblit verecek.
AA muhabiri, Netanyahu ile ilgili yolsuzluk iddialarını ve bundan sonraki sürecin nasıl işleyeceğini derledi.
- İş adamlarından pahalı "hediyeler" aldı
İsrail polisi, 2016 yılında "rüşvet, yolsuzluk ve görevi kötüye kullanma" şüphesi ile Netanyahu hakkında iki farklı soruşturma başlatmıştı. Bu soruşturmalar kapsamında Netanyahu polise 7 kez ifade verdi.
"Dosya 1000" ve "Dosya 2000" olarak adlandırılan bu davaların detayları ise şöyle:
Polisten yapılan yazılı açıklamada, Netanyahu'nun "rüşvet aldığı, yolsuzluk yaptığı ve görevi kötüye kullandığı" şüphesiyle yürütülen ve "Dosya 1000" olarak bilinen soruşturma kapsamında, başbakan aleyhine yeterli delile ulaşıldığı bildirildi. Söz konusu soruşturmanın iş adamı Arnon Milchan ve Avustralyalı bir diğer iş adamı James Packer ile bağlantılı olduğu belirtildi.
Dosya 1000'de Netanyahu'nun 2007 ile 2016 arasında iş adamlarından "hediye" adı altında 283 bin dolar değerinde puro, şampanya, mücevher ve uçak bileti aldığı tespit edildi. Bunların 212 bin dolarlık kısmını iş adamı Milchan'dan, 71 bin dolarlık kısmını ise iş adamı Packer'dan elde ettiği aktarıldı.
Netanyahu'nun bu "hediyeler" karşılığında Milchan'a ABD'ye 10 yıllık uzun süreli giriş vizesi alması için yardımcı olduğu ifade edildi.
Ayrıca Netanyahu'nun, Milchan'a yarar sağlamak için "yurt dışında bir müddet zaman harcadıktan sonra İsrail'e geri dönenlerin vergilerini azaltacak" bir kanunu geçirmeye çalıştığı belirtildi. Netanyahu'nun Milchan ve Hintli iş adamı Ratan Tata arasındaki ticaret anlaşmasına katıldığı, Milchan'ın finansal destek verdiği İsrail'in Kanal 10 televizyonunun kapanmasını önlemeye çalıştığı da iddialar arasında.
- Medya patronuyla pazarlık yaptı
Tamamlanan bir diğer yolsuzluk soruşturması olan ve "2000 numaralı konu" olarak bilinen meselede de Netanyahu'nun "rüşvet aldığı, yolsuzluk yaptığı ve görevi kötüye kullandığı şüphesine" dair yeterli delile ulaşıldığı aktarıldı.
Netanyahu'nun, Yedioth Ahranot gazetesinin sahibi ve yayıncısı Arnon Moses'ten gazetenin kendisi hakkında olumlu yayın yapmasını istediği, bunun karşılığında ABD'li Yahudi milyarder Sheldon Adelson'a ait İsrail Hayom gazetesinin dağıtımını kısıtlama sözü verdiği öne sürülüyor.
- Netanyahu: "Ne yaptıysam İsrail için yaptım"
Başbakan Netanyahu ise polisin açıklamasının ardından yaptığı konuşmada hakkındaki iddiaların "asılsız" olduğunu ve sonunda hiçbir şey çıkmayacağını savunarak, "Ben bugüne kadar ne yaptıysam İsrail'in çıkarı için yaptım. Bugünden sonra da bunu yapacağım. İsrail'e liderlik etmeye devam edeceğim." şeklinde konuştu.
Hakkındaki soruşturmayı yürüten emniyet birimlerinin tarafsızlığını sorgulayan Netanyahu, "Eğer ki sizi araştıran kişiler onları sıkıştırdığınızı söylüyorsa, nasıl tarafsız bir soruşturma yürütebilirler?" ifadelerini kullandı.
Görevde bulunduğu süre içinde birçok suçlama ve saldırıya maruz kaldığını dile getiren Netanyahu, kendisini görevden uzaklaştırma çabalarının tümünün başarısız olduğunu bunun da başarısız olacağını savundu.
- Kanunlar istifa etmesini gerektiriyor mu?
İsrail'in sol eğilimli Haaretz gazetesi, hakkında iddianame hazırlanarak yolsuzluktan dava açılsa bile Netanyahu'nun görevinden hukuken istifa etmek zorunda olmadığını yazdı.
Koalisyon ortağı olan partiler de Netanyahu'yu destekliyorlar.
Beş ortaklı koalisyondaki hiçbir parti hükümetten çekilme imasında bulunmazken, hiçbir bakan da Netanyahu'yu istifaya çağırmadı.
- Şimdi ne olacak?
İsrail basınının aktardığına göre, Netanyahu hakkındaki süreç yavaş ilerleyecek.
Haaretz gazetesinin haberine göre, öncelikle savcılar polisin sunduğu delilleri gözden geçirecek. Daha sonra bunu Netanyahu'nun avukatına verecekler ve avukat başsavcı ile bir oturum yapacak. Bu da Netanyahu'nun savunma heyetinin, "delillerin suçlama için yeterli olmadığını" beyan etmesine olanak tanıyacak.
Haberde, bu durumda Netanyahu hakkında iddianame hazırlayıp hazırlamama konusunun Başsavcı Avichai Mandelblit'e kaldığı kaydedildi.
Ayrıca, Netanyahu'nun yoğun programı ve seyahatleri sebebiyle polis soruşturmasının beklenenden uzun sürdüğü, olası bir iddianamenin hazırlanması sürecinin de aynı sebepten dolayı uzun bir zaman alacağı aktarıldı.
- Netanyahu ne yapacak?
Muhalefet iddianame hazırlanması halinde başbakanın görevi bırakması gerektiğini savunurken, Netanyahu ve destekçileri ise böyle bir zaruret olmadığını öne sürüyor.
Netanyahu, Tel Aviv'de önceki gün düzenlenen yerel yönetimler konferansında yaptığı konuşmada "Bakanlar, milletvekilleri ve yerel yönetimlerin başındaki kişiler olarak bizler İsrail ve vatandaşları için birlikte çalışıyoruz. Koalisyonun istikrarlı olduğu konusunda sizi temin etmek istiyorum." diye konuştu.
Böylece Netanyahu, muhaliflerine en azından kısa vadede görevden ayrılmasının söz konusu olmadığı mesajını verdi.