Merhaba sevgili Eskişehir Haber takipçileri. Bu hafta sizlere toplumumuzun oldukça aşina olduğu bir hastalıktan bahsedeceğim:DIŞ GEBELİK.Dış gebeliği anlamak için normal gebeliğin nasıl oluştuğunu bilmemiz gerekir.Basit dille anlatırsak,normal şartlarda yumurtalık ayda 1 kez yumurta üreterek karın boşluğuna bırakırken tüp bunu fark edip yumurtayı yakalar ve kendi boşluğuna doğru çeker.O günlere denk gelen bir cinsel ilişki ile aşağıdan yola çıkan spermlerden biri tüp kanalı içinde yumurtayı döller ve döllenmiş yumurta 1-3 gün içinde rahim boşluğuna taşınır ve sağlıklı bir zemin bulduğunda rahmin iç tabakasına tutunur ve orada gelişmeye başlar.Böylece gebelik başlamış olur.İşte döllenmiş yumurta rahmin sağlıklı ve güçlü iç yüzü yerine yumurtalık üstünde,tüp kanalı içinde veya rahim ağzına yakın bir yerde tutunup,gelişmeye çalışırsa o zaman dış gebelikten bahsedilir.%94’e yakın oranda dış gebelik tüplerde olur.
DIŞ GEBELİK NEDEN CİDDİ VE TEHLİKELİDİR?
Dış gebeliğin en çok yerleştiği yer olan tüpler hiçbir şekilde gebeliği taşıyacak güç ve kapasitede olmadıkları için, gebeliğin o süratli yayılmacı,enerjik gelişimine dayanamazlar ve kısa sürede yırtılırlar ve karın boşluğuna kanama başlar ve fark edilmez veya müdahale edilmezse iç kanama nedeniyle ölümcül sonuçlara yol açabilirler.Dış gebeliğin çoğu kez bir cerrahi girişimi gerektirmesi de işin ciddiyetini anlatmaya yeterlidir.Dış gebelik kürtaj yoluyla halledilemez.
DIŞ GEBELİK BELİRTİLERİ NELERDİR?
Adet gecikmesi olmakla birlikte, adete benzemeyen vaginal lekelenmeler,hafif kanamalar,bıçak saplanması tarzında tek taraflı keskin ve ani ağrılar,bayılma hissi,baş dönmesi,mide barsak düzeninin değişmesi,makata vuran basınç hissi sıklıkla görülür.İç kanama başladığında ise ağrının tüm karna yayılması,omuz ve boyna vuran ağrılar,iç kanamanın şiddetine göre tansion düşüklüğü,hızlı nabız,ciltte solukluk,baygınlık ve nihayet şoka evrilen ciddi bir tablo ile karşılaşılır.
DIŞ GEBELİK NEDEN OLUR?
Tüpte döllenen yumurtanın rahime transfer yolculuğuna engel oluşturan durumlar dış gebelikten sorumludur.Genital organlarda bir takım yapısal bozukluklar,evvelce geçirilmiş pelvik bölge ve karın içi ameliyatları,iç genital organlarla ilgili geçirilmiş enfeksionlar, ileri yaş,çok kürtaj hikayesi,kontrolsüz spiral kullanımı,sigara tiryakiliği suçlanan durumlardır.
DIŞ GEBELİK TANISI NASIL KONUR?
Yukarıda belirttiğim belirtilerle hastanın hekime başvurması esastır. Kadın-Doğum hekimi dikkatli bir muayeneden sonra kan ve idrardan yapılan gebelik testlerini ve hormon tetkiklerini ister.Pozitif ise öncelikle ultrasonla rahim içinde gebelik kesesini arar.Bu kese görülemezse dış gebelik şüphesi başlar.Tekrarlanan testler ve ultrason kontrolleri ile rahim içi gebelik kesesi hala görülemeyip belirtiler de şiddetlenirse dış gebelik tanısı neredeyse kesinleşir.Ultrasonla karın içinde sıvı görüntüsü ve vajina kubbesinden(arka fornix) karın içine iğne ile yapılan ponksionla(Douglas Ponksionu) kan tespit edilmesi komplike olmuş dış gebeliği gösterir.
DIŞ GEBELİKTE TEDAVİ NASILDIR?
Dış gebelikte tedavi tüpün yıltılmasından önce ve yırtılmasından sonra oluşan tabloya göre değişir. Yırtılmadan önce saptanan dış gebelikte ‘Methotrexate’ adlı damardan verilen bir ilaçla gebeliğin aktivitesi durdurulabilir.Başarılı olursa operasyon gerekmez.Başarı, b-hcg testleriyle takip edilir.Bu tedavi başarısız olursa veya tüp yırtılırsa çoklukla laparoskopik yöntemle veya açık ameliyatla yırtılan tüpteki gebelik temizlenir,olabiliyorsa tüp tamir edilir veya çıkarılır,karın içine olan kanama temizlenir.Bu durumda hastanın yeniden gebe kalma şansı elbette belli oranda azalır.İlerde oluşan gebeliklerde bu hastalar dikkatle izlenir.
SONUÇ :
Dış gebeliğin %1-2 oranında görüldüğü göz önüne alındığında, korunmasız cinsel hayatı olan her kadının dış gebeliğe yakalanma riski vardır.O yüzden gebelik şüphesi olan kadınlarımızın özellikle erken dönemde bazı belirtileri ciddiye alıp mutlaka bir Kadın-doğum hekimine başvurmalarını özellikle öneririm.
Tüm kadınlarımıza sağlıklı gebelikler temenni ederek, hepinize sağlıklı,huzurlu güzel günler diliyorum.Hoşça kalın,sevgiyle kalın.