Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), bazı çalışanlara erken emeklilik imkânı sağlayan fiili hizmet süresi zammı (FHSZ) uygulamasına ilişkin dikkat çeken bir düzenleme yaptı. Kurum, geçtiğimiz hafta yayımladığı duyuruda, “Kısıtlanacak meslek kodları hakkında” başlığıyla bazı meslek kodlarının artık FHSZ kapsamında bildirilemeyeceğini açıkladı.
Kanunda Değişiklik Yok, Uygulama Denetlenecek
FHSZ kapsamında yer alan meslek grupları ve erken emeklilik koşullarında herhangi bir yasal değişiklik yapılmadı. Ancak uygulamada, bazı iş yerlerinin SGK'ya hatalı meslek kodlarıyla bildirimde bulunduğu tespit edildi. SGK, bu durumun önüne geçmek amacıyla kısıtlı meslek kodlarının sistemde engelleneceğini, işverenlerin bu kodlarla hizmet bildirimi yapamayacağını duyurdu.
Yeni düzenlemeyle birlikte, Nisan 2025 dönemine ait hizmet bildirimlerinden itibaren kısıtlanan meslek kodlarının FHSZ kapsamında gösterilmesi teknik olarak engellenecek. İşverenler, sistemde hata mesajı alacak ve doğru meslek kodunu kullanmaları gerekecek.
FHSZ’den Kimler Yararlanıyor?
FHSZ’den yararlanmak için 3600 gün fiilen riskli işte çalışmak gerekiyor. Kanuna göre 360 güne 60 gün eklenen bazı meslek grupları şunlar:
Kurşun ve arsenik işleri
Cam ve çimento fabrikaları
Kok ve termik santraller
Alüminyum ve döküm fabrikaları
İtfaiye ve insan sağlığına ilişkin işler
360 güne 90 gün eklenen gruplar arasında ise şunlar yer alıyor:
Cıva üretimi
Demir-çelik ve asit fabrikaları
Radyoaktif maddeyle çalışanlar
TSK, Emniyet, MİT mensupları
Basın çalışanları, milletvekilleri, bakanlar
Ceza infaz kurumu çalışanları
Yer altı işlerinde çalışanlara ise her 360 güne karşılık 180 gün ekleniyor. Bu süreler asker, polis ve MİT mensupları için en fazla 8 yıl, diğer mesleklerde ise 5 yıl ile sınırlı. Ancak erken emeklilikte yaş indirimi 3 yılı geçemiyor.
Kısıtlamaya Neden İhtiyaç Duyuldu?
SGK, bazı mesleklerin gerçekte FHSZ kapsamında olmamasına rağmen bu şekilde bildirildiğini, bunun önüne geçmek için kısıtlama getirdiğini belirtti. Örneğin bir itfaiye şoförü FHSZ kapsamındayken, yanlışlıkla “vasıta sürücüsü” meslek koduyla bildirildiğinde sistemde hataya yol açıyor. Yeni uygulamayla doğru kod girilmesi zorunlu olacak.
Ayrıca döküm fabrikası gibi yerlerde çalışan herkesin değil, yalnızca döküm sürecinde fiilen yer alan çalışanların bu haktan yararlanabileceği hatırlatıldı.
İşverenler Ne Yapacak?
İşverenler, çalışanın yaptığı işin FHSZ kapsamında olduğunu belgeleyerek bağlı bulundukları SGK merkezine başvurabilecek. Yapılan inceleme sonucunda uygun bulunan çalışanlar için sistem üzerinden tanımlama yapılacak ve hizmet bildirimi sağlanacak.
