220’den fazla tıbbi aromatik tür tek merkezde toplandı
Dünyanın farklı noktalarından getirilen 220’nin üzerinde tıbbi aromatik bitki çeşidinin bir araya getirildiği Eskişehir, bu alanda Türkiye’nin en zengin genetik kaynak merkezlerinden biri olarak öne çıkıyor. Bitkilerin gıda, ilaç ve kozmetik gibi birçok sektörde kullanıldığı ifade ediliyor.
Yaklaşık 7 yıl önce Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) ile Eskişehir Orman Bölge Müdürlüğü iş birliğiyle başlatılan proje kapsamında yürütülen çalışmalarla, tıbbi aromatik bitkilerin genetik kaynakları Eskişehir’de toplandı.
Eskişehir Orman Fidanlığı’nda örnek bir koleksiyon alanı
Proje çerçevesinde Türkiye’nin farklı bölgeleri ile yurt dışından temin edilen tıbbi aromatik bitki türleri, Eskişehir Orman Fidanlığı Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Merkezi’nde bir araya getirildi. Merkezin, Türkiye’deki başka hiçbir fidanlıkta bulunmayan düzeyde çeşitlilik sunmasıyla dikkat çektiği belirtildi.
Bitkilerin, üretim amaçlı tohum, fide ve fidan geliştirilerek yalnızca Eskişehir’e değil, Türkiye’nin pek çok iline de gönderilebildiği aktarıldı. Böylece merkez, tıbbi aromatik bitki üretimi için önemli bir altyapı noktası haline geldi.
“Türkiye’de fidanlık ölçeğinde eşi az görülen bir sayı”
Tıbbi aromatik bitkiler üzerine çalışmalar yapan ESOGÜ Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Duran Katar, yürütülen çalışmalara ilişkin bilgi verdi.
Prof. Dr. Katar, Türkiye’nin farklı yerlerinden ve yurt dışından derlenen 220’nin üzerinde tıbbi aromatik bitki türünü Eskişehir Orman Fidanlığı’nda topladıklarını belirterek, yaklaşık 40 dekarlık bir alanda bu bitkilerin genetik kaynaklarını oluşturduklarını söyledi.
Bu bitkilerin daha yakından tanıtılması amacıyla Orman Fidanlığı’nın dış tarafında 40 dönümlük bir parsel daha oluşturulduğu, söz konusu alanın öğrenciler, üreticiler ve merak eden vatandaşların ziyaretine açıldığı ifade edildi.
Temiz, kalıntısız üretim çağrısı
Merkezde yer alan tıbbi aromatik bitkilerden elde edilen tohum, fide ve fidanların, üretim yapmak isteyen vatandaşlara ve firmalara ulaştırılabildiği kaydedildi.
Prof. Dr. Katar, halkın bu bitkilerden kendisinin üretim yaparak temiz ve kalıntısız şekilde faydalanmasının önemine dikkat çekti. Organik üretim olmasa bile, en azından iyi tarım uygulamalarıyla üretim yapan firmalardan temin edilecek tıbbi aromatik bitkilerin, sağlıklı bir yaşam için hem gıda hem de çay olarak kullanılmasının önerildiğini ifade etti.
Kozmetikten gıdaya, ilaç sanayine uzanan geniş kullanım alanı
Genetik çeşitlilik bakımından değerlendirildiğinde, Türkiye’nin en zengin tıbbi aromatik genetik kaynak merkezlerinden birinin Eskişehir’de bulunduğunu vurgulayan Prof. Dr. Katar, bu bitkilerin gelecekte çok daha kritik bir role sahip olacağını dile getirdi.
Katar, tıbbi aromatik bitkilerin kozmetik sanayinde kullanıldığı gibi, gıdaların raf ömrünü uzatmak ve işlenmiş gıdaların raflarda daha uzun süre kullanılabilir şekilde tutulması için de değerlendirildiğini hatırlattı.
Bitkilerin baharat ve çay olarak dünya genelinde yaygın şekilde tüketildiğini belirten Katar, aynı zamanda hem beşeri hem de zoonoz hastalıklar için bitkisel kökenli ilaçların geliştirilmesinde de önemli bir kaynak oluşturduğunu ifade etti.
Son olarak Prof. Dr. Katar, Eskişehir’de oluşturulan bu merkezle birlikte, tıbbi aromatik bitkiler alanında geleceğe dönük güçlü bir altyapı sağlayan genetik kaynakları barındırdıklarını söyledi.
