Geçtiğimiz günlerde yurdun birçok bölgesinde etkili olan ve son yılların en ağırlarından biri olarak değerlendirilen zirai don, meyve üretimini doğrudan etkiledi. Yaşanan bu olumsuzluk, henüz yeni mahsuller piyasaya çıkmadan kuru meyve fiyatlarına yansımaya başladı. Eskişehir’de kuru meyve satışı yapan esnaf, özellikle kayısı başta olmak üzere birçok üründe fiyat artışlarının yaşandığını belirtti.
"Kayısı 320 TL'den 700 TL'ye Çıktı"
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan esnaf Ahmet Dönder, don olaylarının ardından birçok kuru meyve ürününe zam geldiğini ifade etti. Dönder, “Kuru meyvelerimiz mevcut. Şu an ülke genelinde don olayları etkili olduğu için kayısıya, gün kurusuna, elek altı kayısıya, incire, cevize, fındığa ve bademe zam geldi. Biz de bu zamları mecburen fiyatlara yansıttık” dedi.
Fiyat artışlarının tüketiciyi ciddi şekilde zorladığını belirten Dönder, devletin fiyat düzenlemesi yapmasını talep ederek, “Mesela, kayısımız 320 liraydı, 700 TL oldu. Gün kurumuz 350 liraydı, 700 TL oldu. Gönül ister ki daha ucuza satalım. Kayısı eve götürülemeyecek kadar pahalı oldu” ifadelerini kullandı.
Toptancılar Fiyat Vermiyor
Bir diğer esnaf Enver Özdil ise ürünlerin zarar oranının oldukça yüksek olduğunu belirtti. Özdil, “Söylediklerine göre meyveler soğuklardan yüzde 90 oranında yanmış. Şu anda elinde ürün olan toptancılar fiyat vermiyor. Çünkü yarın ne olacağı belli değil” dedi.
Ürünlerin uzun süreli stoklanmasının zor olduğunu da aktaran Özdil, “Biz bu ürünleri stok yapamıyoruz. Günler içinde satmamız gereken ürünler. Zannımca 15-20 güne kadar etiket fiyatları 1-2 kat artacak. Tahminime göre, bu sene 500 TL'den aşağı kayısı olmayacak” açıklamasında bulundu.
"Bu Sene Yurt Dışından Ürün Girişi Olmazsa Sıkıntı Yaşanır"
Aktar ve kuru meyve esnafı Koray Özkılıç da bu yıl tüm üretim bölgelerinin don olayından etkilendiğini belirtti. “Dünya kayısı üretiminin büyük kısmı Türkiye'de Malatya’dan gidiyor. Normalde bu 7 ilçeden 3 tanesine don vurursa, 4 tanesi piyasayı dengeliyordu. Ancak bu sene 7 ilçenin tamamı dondan etkilendi” dedi.
Sadece kayısıda değil, fındık, incir, üzüm gibi ürünlerde de benzer bir durum yaşandığını belirten Özkılıç, “Bu sene muhtemelen, eğer yurt dışından ithalat yapılmazsa kuru meyvede sıkıntı yaşayacağımız kesin. Bunu engellemenin yolu da maalesef her üründe yaptığımız gibi ithalata yönelmek” açıklamasında bulundu.
Fiyat Artışı Devam Edebilir
Yaşanan zirai donun etkilerinin sadece üretim bölgelerinde değil, satış noktalarında da şimdiden görüldüğü ifade ediliyor. Esnaf, mevcut ürünleri kendi kârından feragat ederek sattığını belirtse de, önümüzdeki günlerde fiyatların daha da artabileceği öngörülüyor.
Tüketici tarafında ise endişe hâkim. Artan fiyatlar karşısında alternatif arayışa giren vatandaşlar, uygun fiyatlı ürün bulmakta zorlanırken, esnaf ise çözüm için ithalatın gündeme alınmasını öneriyor.
