2026 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’ndan yapılan derlemeye göre, sosyal sigorta kapsamındaki nüfus oranı, kayıt dışı istihdamla mücadele ve prim teşvikleri sayesinde 2024 itibarıyla yüzde 89,7 seviyesine ulaştı.
Yeni dönemde sosyal güvenlik sisteminin daha adil, etkin ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşması amacıyla kapsamı genişletilecek, prim tabanı güçlendirilecek. Bu kapsamda, farklı meslek ve gelir gruplarına yönelik kolaylaştırıcı uygulamalar devreye alınacak. Apartman görevlisi, ev hizmetlisi, çocuk ve yaşlı bakıcısı gibi çalışanları istihdam eden küçük ölçekli işverenlerin yer aldığı “kolay işverenlik” uygulamasının kapsamı da genişletilecek.
Düşük Gelirli Gruplara Özel Sigorta Programı
Programda, sosyal güvenlik sistemi dışında kalan veya sisteme erişimi zor olan gruplara yönelik yeni çözümler yer aldı. Düşük gelirli esnaf, sanatkâr, çiftçi ve mevsimlik çalışanlar için özel sosyal sigorta programları oluşturulacak. Böylece hem sigorta kapsamı genişleyecek hem de gelir temelli prim sistemi güçlendirilecek.
Aylık Bağlama Sistemi Yeniden Düzenlenecek
Sosyal güvenlik reformlarının bir diğer ayağını ise aylık bağlama sistemi oluşturacak. Yeni sistem, kişilerin daha uzun süre istihdamda kalmasını teşvik eden bir yapıya dönüştürülecek. Hakkaniyeti ve aktüeryal dengeyi gözeten düzenlemelerle, sistemin mali sürdürülebilirliği artırılacak. Ayrıca gelire dayalı prim bildirimi kapsamı genişletilerek, prim tahsilatlarının artırılması hedefleniyor.
Prim Tahsilatı ve Denetimler Güçlendirilecek
Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) borcu bulunan sigortalılarla doğrudan iletişim kurularak rehberlik ve bilgilendirme faaliyetleri sürdürülecek. Prim borçlarının takibi Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun çerçevesinde daha etkin şekilde yürütülecek.
Denetim süreçlerinde ise veri analizine dayalı risk odaklı yöntemler öne çıkacak.
Prime esas kazancı bir önceki aya göre yüzde 20’den fazla azalan sigortalılara kısa mesajla uyarı gönderilecek. Ayrıca sektör ve iş yeri bazlı tarama ve rehberlik denetimleri artırılacak.
Kayıt Dışılık Azaltılacak
Yeni düzenlemelerin temel amacı, kayıt dışı istihdamla mücadeleyi güçlendirmek, prim tabanını genişletmek ve sosyal güvenlik sisteminin uzun vadeli mali dengesini korumak olacak.
