Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), taksiyle yolcu taşımacılığı yapan mükellefler için yeni bir uygulamayı devreye sokmaya hazırlanıyor. Hazırlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Taslağı'na göre, 31 Aralık 2025’e kadar taksilerde taksimetreyle bağlantılı çalışan yeni nesil ödeme kaydedici cihazların kullanımı zorunlu hale gelecek.
Amaç, belge düzenine uyumun artırılması, kayıt dışı ekonominin azaltılması ve kartlı ödeme imkânlarının yaygınlaştırılması olarak belirtiliyor. Böylece taksicilik faaliyetlerinde dijital altyapı güçlendirilerek vergiye uyum da teşvik edilmiş olacak.
Mevcut ve Yeni Mükellefler İçin Geçerli
Tebliğ taslağı, hem hâlihazırda faaliyet gösteren hem de yeni faaliyete başlayacak taksicileri kapsıyor. Mevcut taksimetrelerle çalışan ve yolcu taşıyan tüm taksiler için 31 Aralık 2025’e kadar uyum şartı aranacak. Bu tarih itibarıyla sistemle uyumlu olmayan cihazların kullanımı mümkün olmayacak.
Yeni işe başlayan mükelleflerin ya da taksimetresini değiştirenlerin ise, işe başlama veya cihaz değişimini takip eden 30 gün içerisinde sistemle uyumlu cihazları taksilerine entegre etmesi gerekecek. Bu süre dolmadan yolcu taşımacılığına başlanması durumunda, uyumlu cihaz kullanımı zorunlu olacak.
Tebliğ ile birlikte, yeni plaka tahsisine bağlı olarak 1 Temmuz 2026 tarihinden itibaren faaliyete başlayacak mükellefler için de aynı zorunluluk geçerli olacak.
Taksimetre ve Cihaz Birbirine Bağlı Olacak
Yeni düzenlemenin en önemli yönlerinden biri, taksimetre ve ödeme cihazlarının birbirinden bağımsız çalışamayacak olması. Taksimetre açıldığında, eş zamanlı olarak yeni nesil ödeme cihazında da işlem başlayacak. Ücret hesaplanıp işlem tamamlandıktan sonra ödeme kaydedici cihaz belge düzenleyecek. Bu işlem gerçekleşmeden taksimetrenin yeni bir yolculuk için kullanılması mümkün olmayacak.
Aynı şekilde, ödeme cihazı da taksimetre olmadan çalışamayacak. Belge düzenleme işlemi tamamlandıktan sonra taksimetre bir sonraki yolculuk için kullanılabilecek. Bu uygulama, manuel fiyat girişlerinin önüne geçmeyi ve ücret bilgilerinin sistem üzerinden otomatik olarak kaydedilmesini hedefliyor.
Elle Müdahale Edilemeyecek
Yeni nesil ödeme kaydedici cihazlarda tutar girişi tamamen otomatik olacak. Ücret bilgisi, sadece taksimetreden sisteme aktarılacak. Elle tutar girme imkânı bulunmayacak. Bu durum, olası yanlışlıkların ya da suistimallerin önüne geçilmesi bakımından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Teknik incelemeler ise TÜBİTAK tarafından yapılacak. Cihazların teknik özellikleri ve çalışma standartları GİB tarafından belirlenip TÜBİTAK’ın değerlendirmesine sunulacak. Bu süreçle birlikte cihazların güvenliği ve işlevselliği de garanti altına alınmış olacak.
Belgeler Elektronik Olarak Düzenlenecek
Taksimetrede yolculuk tamamlandıktan sonra, ödeme kaydedici cihaz tarafından zaman damgalı elektronik belge düzenlenecek. Bu belgeler Maliye sistemine entegre olarak işlenecek. Böylece yapılan her işlem kayıt altına alınacak ve vergiye esas teşkil eden belge düzeni sağlanmış olacak.
Bu sistem sayesinde hem nakit hem de kartlı ödemelerin kontrolü daha kolay yapılabilecek. Ayrıca, yolcular da kendilerine sunulan belgelerin geçerliliğini sorgulayabilecek. Sistem tamamlandığında hem şeffaflık artacak hem de müşteri güveni sağlanmış olacak.