Son günlerde İspanya ve Portekiz'de yaşanan büyük ölçekli elektrik kesintileri, milyonlarca insanın yaşamını olumsuz etkiledi. Demiryollarından metro seferlerine, günlük ticaretten sağlık hizmetlerine kadar pek çok alanda ciddi aksamalar meydana geldi. İspanya haber ajansı EFE’nin aktardığına göre, 126 tren seferinden 123’ünde yolcuların tahliyesi tamamlandı. Banliyö trenlerinde kapasitenin yüzde 50 ile 60 seviyelerinde çalıştığı, metro hatlarında ise hizmetin kademeli olarak normale döndüğü bildirildi.

Portekiz’de ise gece yarısı itibarıyla 424 trafo merkezinin kısmen faaliyete geçtiği ve ülkede 6,2 milyon müşteriye elektrik sağlandığı açıklandı. Ancak yetkililer, tamamen normale dönüşün ne zaman gerçekleşeceği konusunda net bilgi veremedi.

Türkiye'den İlk Açıklama: “Şu An Etkilenmedik”

Kriz sonrası gözler Türkiye’ye çevrildi. Yaşanan elektrik kesintileri ve olası yansımaları, kabine toplantısı sonrasında Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’a soruldu. Bakan Bayraktar, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:

“Şu anda bu sıkıntıdan Türkiye etkilenmedi. Ama bizi etkileyebilecek boyutta bir sıkıntı. Çünkü biz de Avrupa'nın sistemine bağlıyız.”

Bakan Bayraktar ayrıca kesinti ve sonuçları hakkında kabine üyelerine detaylı bir bilgilendirme gerçekleştirdiğini de ifade etti.

Türkiye de Avrupa Elektrik Ağına Bağlı

Türkiye, elektrik arz güvenliği açısından Avrupa ile aynı dağıtım ağı içerisinde yer alıyor. Bu da, Avrupa’daki büyük çaplı bir arızanın veya sistem dengesizliğinin Türkiye’yi dolaylı olarak etkileyebilme potansiyeli taşıdığı anlamına geliyor.

2015 yılında yaşanan benzer bir kesintide, Türkiye’de İstanbul, Ankara, İzmir, Trabzon ve Diyarbakır dahil olmak üzere onlarca ilde elektrikler saatlerce kesilmişti. Bu kesintinin nedeni olarak doğu ve batı arasındaki iletim hatlarının bakım nedeniyle devre dışı kalması ve yükün diğer hatlara binmesi gösterilmişti.

Enerji Altyapısında Eş Zamanlı Riskler Gündemde

Avrupa’daki kesintilerin ardında teknik nedenlerin mi yoksa siber güvenlik açıklarının mı olduğu henüz netleşmezken, bu tür olayların enerji altyapısının kırılganlığına dikkat çektiği ifade ediliyor. Uzmanlar, özellikle uluslararası entegre sistemlerde bir ülkede yaşanacak enerji krizinin zincirleme etki yaratabileceğine vurgu yapıyor.

İspanya’da elektrik şirketi Red Electrica, sistemin yüzde 99,16’sının yeniden devrede olduğunu açıklarken, bakım çalışmalarının sürdüğünü belirtti. Portekiz’de faaliyet gösteren E-Redes ise ülke genelinde elektrik sağlanan abone sayısının artmaya devam ettiğini ancak tam normale dönüşün zaman alacağını kaydetti.

Türkiye'de Önlemler Alınıyor mu?

Bakan Bayraktar’ın açıklamaları, Türkiye’de benzer bir durum yaşanması ihtimaline karşı hazırlıklı olunması gerektiği yönünde değerlendirildi. Enerji Bakanlığı’nın enerji arz güvenliği kapsamında alternatif kaynaklar, yerli üretim oranının artırılması ve iletim hatlarının güçlendirilmesine yönelik çalışmalar yürüttüğü biliniyor.

Bununla birlikte, yaşanan kriz Türkiye’de elektrik sistemine bağlı siber güvenlik, dağıtım şebekelerinin dayanıklılığı ve sistem dengelemesi gibi başlıklarda yeni değerlendirmeleri de gündeme taşıdı.

Avrupa’da Durum Kontrol Altında mı?

İspanya Ulaştırma Bakanı Oscar Puente tarafından yapılan açıklamada, bazı hatlar dışında yüksek hızlı tren seferlerinin başlatılacağı ve demiryolu taşımacılığının kademeli olarak normale döneceği duyuruldu. Elektrik üretiminde ise 21 bin 265 megavatlık üretim kapasitesine ulaşıldığı açıklandı.

Olası Riskler Göz Ardı Edilmemeli

Enerji uzmanları, Türkiye’nin Avrupa şebekesiyle olan bağlantısı nedeniyle sistematik sorunlar karşısında hazırlıklı olunması gerektiğini vurguluyor. Avrupa’da yaşanan bu kesintilerin Türkiye'de benzer durumların yaşanmasını doğrudan tetiklemediği ancak “etkileyebilecek boyutta” olduğu yönündeki bakanlık açıklamaları, enerji arz güvenliği politikalarının gözden geçirilmesinin önemini bir kez daha ortaya koyuyor.