Eskişehir Gastronomi Derneği (ESGASTRODER) Başkanı Murat Arnik, işyeri kiralarından doğan stopaj vergisinin kiracı konumundaki esnafa yüklenmesinin büyük bir adaletsizlik olduğunu belirtti. Arnik, “Normalde kira gelirinden doğan vergiyi mülk sahibinin ödemesi gerekirken, bugün esnaf bu yükü üstlenmek zorunda bırakılıyor. Bu uygulama, zaten yüksek kira, KDV, SGK, elektrik, doğalgaz ve personel maliyetleriyle mücadele eden esnafın sürdürülebilirliğini tehdit ediyor” dedi.
“Esnafımız Sahipsiz Bırakılmıştır”
TESK verilerine göre 2024 yılında Eskişehir’de yaklaşık 300 lokantacının kepenk kapattığını belirten Arnik, “Esnaf teşkilatımız yalnız bırakılmış, temsil yetkisi olan bazı STK ve oda başkanları ise sessiz kalmayı tercih etmiştir. Yetkililer sahaya inmeli ve bu vebalin altında kalmamalıdır” ifadelerini kullandı.
“Mülk Sahibinin Yükü Esnafa Yüklenemez”
Kira gelirinden doğan vergiyi esnafın değil, mülk sahibinin ödemesi gerektiğini vurgulayan Arnik, “Bugün bir esnaf, işyeri kendisinin değilse, her ay kiranın yüzde 20’sini stopaj olarak ödüyor. Üstüne bir de damga vergisi eklendiğinde bu oran yüzde 20’nin üzerine çıkıyor. Yani mülk sahibi kendi vergisini kiracıya ödetiyor. Bu durum derhal düzeltilmeli” dedi.
“Vergi Mükellefi Kimse, Stopajı da O Ödemeli”
Vergi sisteminde adaletin sağlanması gerektiğini vurgulayan Arnik, “Vergi, geliri elde eden kişiden alınmalıdır. Bugün ise kiracı, hem kirasını ödüyor hem de mülk sahibinin vergisini üstleniyor. Bu yalnızca adaletsiz değil, aynı zamanda esnafın ekonomik gücünü aşındıran bir uygulamadır” diye konuştu.
“Çift Kontrat Gerçeği”
Uygulamada sıkça karşılaşılan “çift kontrat” düzenine de dikkat çeken Arnik, “Stopajdan kaçmak isteyen bazı işyeri kiracıları, biri Maliye için diğeri kendi aralarında olmak üzere iki ayrı kira sözleşmesi düzenlemektedir. Bu durum hem devleti hem de esnafı zarara uğratmaktadır. Mülk sahipleri ise ödenen stopajı kendi vergi beyanlarına mahsuben iade alabilmektedir” dedi.
“Enflasyonla Mücadele Kaynaktan Başlamalı”
Son dört yılda dükkan kiralarının yüzde 300’ün üzerinde arttığını ifade eden Arnik, “Esnaf hem fahiş kira artışlarıyla, hem de kira üzerinden alınan vergi yüküyle başa çıkamıyor. Bu yük esnafın büyümesini engelliyor, hatta dükkan açmak isteyenleri caydırıyor. Bu da doğrudan enflasyonla mücadeleyi etkiliyor” değerlendirmesinde bulundu.
“Adil Vergi Sistemi İçin Teknik Komisyon Kurulsun”
Vergilendirmenin temelinde ‘az kazanandan az, çok kazanandan çok vergi alınması’ gerektiğini belirten Arnik, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na şu çağrıda bulundu:
“Vergi sisteminde adalet ilkesi yeniden tesis edilmelidir. Kira stopajı düzenlemesi tekrar ele alınmalı, adil bir vergilendirme sistemi kurulmalıdır. ESGASTRODER olarak, başta Hazine ve Maliye Bakanlığımız olmak üzere ilgili tüm kurumları esnafın sırtındaki bu yükü kaldırmaya davet ediyoruz.”
