8 Mayıs Dünya Talasemi Günü kapsamında açıklama yapan Eskişehir İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Yaşar Bildirici, Türkiye’de beta-talasemi taşıyıcılık oranının yüzde 2,1 olduğunu belirtti. Bildirici, bu oranın bölgelere göre yüzde 0,6 ile yüzde 13 arasında değiştiğini ifade etti. Genetik geçişli bir hastalık olan talasemi vakalarının, akraba evliliklerinin sık olması nedeniyle arttığını kaydetti.
Her yıl yüzlerce hasta çocuğun dünyaya geldiğini belirten Bildirici, bunun aileler ve toplum üzerinde ciddi maddi ve manevi yük oluşturduğuna dikkat çekti. Talasemi taşıyıcılarının büyük kısmının hastalığı taşıdıklarının farkında olmadığını belirten Bildirici, genellikle ancak hasta bir çocuk dünyaya geldiğinde ya da özel kan testleri ile taşıyıcılığın öğrenilebildiğini vurguladı.
Hemoglobinopati Kontrol Programı Uygulanıyor
Doç. Dr. Yaşar Bildirici, Türkiye’de 1 Kasım 2018 tarihinden itibaren “Evlilik Öncesi Hemoglobinopati Tarama Programı” adı altında Hemoglobinopati Kontrol Programı’nın uygulandığını açıkladı. Program kapsamında evlilik öncesi sağlık raporu almak isteyen çiftlere aile hekimleri aracılığıyla danışmanlık hizmeti verildiğini ifade etti.
Programda erkek eş adayından alınan kan örnekleriyle tarama testlerinin yapıldığını belirten Bildirici, eğer erkek aday taşıyıcı çıkarsa kadın adayın da teste yönlendirildiğini söyledi. Tarama programının amacının, her iki eş adayının da taşıyıcı olması durumunda hasta bebek doğumunun önüne geçmek olduğunu vurguladı. Bildirici, “Çiftlerden sadece birinin taşıyıcı olması evlenmelerine engel değildir. Ancak her iki eş adayının da taşıyıcı olması durumunda doğacak çocuklarda hastalık riski yüksek olmaktadır” dedi. Bu çiftlerin genetik danışmanlık merkezlerine yönlendirildiğini ve sağlıklı çocuk sahibi olmaları için gerekli bilgilendirmelerin yapıldığını ifade etti.
Genetik Danışmanlık Önem Taşıyor
Her iki eş adayının da taşıyıcı olduğu durumlarda, genetik danışmanlık alınarak tüp bebek uygulaması ve preimplantasyon genetik tanı yöntemleri sayesinde sağlıklı bebeklerin dünyaya gelebileceğini belirten Doç. Dr. Yaşar Bildirici, hasta bebek doğum riskinin önceden biliniyor olmasının ve bir genetik tanı merkezinin takibinde olunmasının büyük önem taşıdığını söyledi.
Bildirici, dünya genelinde 1993 yılından beri 8 Mayıs’ın “Dünya Talasemi Günü” olarak kutlandığını hatırlatarak, Türkiye’de de çeşitli etkinliklerle hemoglobinopatilerin önemli bir halk sağlığı sorunu olarak gündemde tutulmasının ve toplumun bilinçlendirilmesinin hedeflendiğini sözlerine ekledi.