Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Arnavutluk’un başkenti Tiran’da düzenlenen Avrupa Siyasi Topluluğu 6. Zirvesi’ne katıldı. Zirvenin Genel Oturumu’nda konuşan Erdoğan, Avrupa’nın ortak geleceğini güvenlik, iş birliği ve adil yönetişim temelinde inşa etmenin önemine vurgu yaptı. Erdoğan, “Kıtayı yeniden tanımlayacak yeni bir vizyonu konuşmak için bir araya geldik” ifadelerini kullandı.
“Birlik ve İş Birliği Temelinde Hareket Etmeliyiz”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasında uluslararası güven bunalımına dikkat çekerek, bunun aşılması için adil ve kapsayıcı bir küresel yönetişim mimarisi gerektiğini dile getirdi. “Güvenliğin bölünmezliği ve refahın daha hakkaniyetli paylaşılması ilkeleri üzerinde bina edilecek bu dönüşümü bizler Avrupa kıtası olarak öncelikle kendi evimizde başlatmalıyız” diyen Erdoğan, savunma sanayiinden enerjiye, ulaştırma koridorlarından dijital piyasalara kadar pek çok alanda Avrupa’nın büyük iş birliği potansiyeline sahip olduğunu belirtti.
Avrupa Güvenliğine NATO Vurgusu
Erdoğan, Avrupa güvenliğinin geleceğinin tartışıldığı bu dönemde, Avrupa Birliği’nin kendi savunma sanayiini geliştirmesine yönelik girişimlerin faydalı olduğunu belirtti. Ancak bu çabaların NATO’nun merkezi rolünü zayıflatmayacak şekilde ve üye olmayan müttefikleri de kapsayacak biçimde yürütülmesi gerektiğini ifade etti.
Cumhurbaşkanı, “Riarm ve Seyf gibi girişimlerin bu anlayışla yürütülmesinin Avrupa güvenliğinin hayrına olacağına inanıyoruz” dedi. “Savunma ve güvenlik gibi son derece hayati olan konularda bölündükçe zayıflıyoruz, birleştikçe güçleniyoruz” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin Ekonomik Konumu
Erdoğan, Türkiye’nin ekonomik büyüklüğü, genç ve dinamik nüfusu, sanayisi ve büyük pazarlara erişim kabiliyetiyle Avrupa için kritik önemde olduğunu belirtti. Türkiye’nin Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği’nin güncellenmesini desteklediğini kaydeden Erdoğan, bu adımın tedarik zincirlerine katkı sunacağını ve otomotiv, ilaç, savunma sanayi gibi sektörlerde ortak üretim imkânlarını artıracağını söyledi.
Ayrıca, mal, hizmet ve sermaye hareketliliğini kısıtlayan Şengen vize uygulamalarının da gözden geçirilmesi gerektiğine işaret etti.
Türkiye Enerji Merkezi Olma Yolunda
Son yıllarda yapılan yatırımlar ve doğalgaz anlaşmaları sayesinde Türkiye’nin bölgesinde önemli bir enerji merkezi olma hedefine yaklaştığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin enerji dönüşüm sürecinde Avrupa’da önemli bir aktör olduğunu vurguladı.
Yenilenebilir enerji alanındaki adımların yalnızca Türkiye için değil, tüm bölge için de fırsatlar sunduğunu ifade etti.
Ukrayna-Rusya Savaşında Barış Çağrısı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ukrayna-Rusya savaşına ilişkin açıklamasında barış süreci için “kritik bir dönemeçte” olunduğunu belirtti. “Ukrayna’da silahların susması ve barış zemininin oluşturulması için kritik bir dönemeçteyiz” diyen Erdoğan, geçmişte olduğu gibi bugün de kapsamlı bir ateşkes için katkı sağlamaya devam ettiklerini kaydetti.
Sürecin hassasiyetine dikkat çeken Erdoğan, “Bir dayatmada bulunmaksızın tarafların teşvik edilmesi, adil ve kalıcı barışa ulaşılması bakımından çok önemlidir” dedi.
İstanbul’da Üçlü Görüşmeler Sürüyor
Erdoğan, Mart 2022’den bu yana ilk kez akan kanı durdurma noktasında önemli bir fırsat penceresinin aralandığını belirterek, “Şu anda İstanbul’da Dışişleri Bakanımın riyasetinde görüşmeler Rusya, Ukrayna ve Türkiye arasında devam ediyor” dedi.
Cumhurbaşkanı, bu sürecin heba edilmemesi gerektiğine inandığını belirtti ve barışın tesisi için tüm ortaklardan destek beklediklerini ifade etti.
“Her zaman ifade ettiğim gibi, adil bir barışın kaybedeni olmayacaktır. Türkiye bu süreçte üzerine düşenleri yapmaya devam edecektir” açıklamasında bulundu.
Gazze’deki İnsani Duruma Dikkat Çekti
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasında Gazze’de yaşanan insani krize de değindi. Gazze’de 20 aydır benzeri görülmemiş bir felaket yaşandığını söyleyen Erdoğan, “Her gün çoğu çocuk ve kadın, onlarca masum katlediliyor. Buna dur demek, artık yeter demek mecburiyetindeyiz” ifadelerini kullandı.
Netanyahu’nun uzlaşmaz ve saldırgan tutumunun yalnızca Gazze’yi değil, tüm bölgeyi tehdit ettiğini belirtti.
Avrupa’ya Gazze İçin Çağrı
Gazze’de ateşkesin sağlanması için Avrupa’dan gereken ilgi ve desteği beklediklerini dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2 milyondan fazla insanın açlığa mahkum edildiğini ve uluslararası toplumun bu duruma kayıtsız kaldığını söyledi.
Kalıcı ateşkesin yanı sıra insani yardım sevkiyatının teminat altına alınması ve Gazze’nin yeniden yaşanabilir hale getirilmesi için tüm imkânların seferber edilmesi gerektiğini ifade etti. “Esas hedefimiz, sürdürülebilir tek çözümü teşkil edecek olan iki devletli çözümü hayata geçirmek olmalıdır” dedi.
Suriye’ye Yaptırımların Kaldırılması Çağrısı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye konusuna da değinerek, yaklaşık 14 yıldır süren çatışmaların sona erdiğini ve umut dolu bir sayfa açıldığını belirtti. ABD Başkanı Donald Trump’ın Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldıracağı açıklamasının önemli bir adım olduğunu vurguladı.
Bu kararın bölgesel istikrara ve kalkınmaya katkı sağlayacağını dile getiren Erdoğan, Avrupa Birliği’nin de benzer şekilde Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırmasını ve yeniden imar için mali destek sunmasını beklediklerini ifade etti.
Suriyelilerin Geri Dönüşü İçin Destek Vurgusu
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ülke dışındaki Suriyelilerin gönüllü, onurlu ve güvenli şekilde geri dönüşlerinin sağlanması gerektiğini belirtti. Bu konuda atılacak adımların, yeniden imar sürecini destekleyeceğini dile getirdi.
“Ortak Çözümler Etrafında Kenetlenmeliyiz”
Konuşmasının sonunda Erdoğan, belirsizliklerin arttığı bu dönemde ülkelerin ortak çözümler etrafında kenetlenmesi gerektiğini söyledi. Dayanışma, kaynakların etkin kullanımı ve samimi iş birliğinin kıta için tehditlerin üstesinden gelmede anahtar olduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu düşüncelerle toplantımızın güvenli, müreffeh ve istikrarlı bir Avrupa için hayırlar getirmesini temenni ediyorum” diyerek konuşmasını tamamladı.
