SGK Başuzmanı İsa Karakaş, 1 Ekim 2008’den sonra sigorta girişi yapılmış kişilerin emekli olduklarında, sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödeyerek hem emekli maaşı hem de çalışma maaşı alma uygulamasının artık geçerli olmayacağını duyurdu.
1. Düzenleme Kimleri Etkileyecek?
- 1 Ekim 2008’den Sonra Sigorta Girişi Olanlar: Bu tarihten itibaren ilk kez SSK, Bağkur, memur veya sözleşmeli statüsünde çalışmaya başlayanları kapsıyor. Bu kesim, emekli olduklarında işlerine devam etmek isterse artık sosyal güvenlik destek primi yoluyla “çifte maaş” alamayacak.
- 1 Ekim 2008’den Önce Sigortalı Olanlar: Önceden sigorta kaydı bulunanlar, emekli olduklarında dilerlerse sosyal güvenlik destek primi ödeyerek hem emekli maaşlarını hem de çalıştıkları yerden aldıkları ücreti almaya devam edebilecekler. Bu grup, yeni düzenlemeden etkilenmeyecek.
2. Neden Böyle Bir Düzenleme Yapılıyor?
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sistem üzerindeki mali yükü hafifletmek ve kayıt dışı istihdamı engellemek amacıyla yeni bir düzenleme getirme kararı aldı. Özellikle 2008 sonrası çalışmaya başlayanların, emeklilik döneminde tekrar çalışarak ikinci bir maaş elde etmesi, sistemde ek bir maliyet oluşturuyor. Yeni düzenleme, bu maliyetin azaltılması ve daha sürdürülebilir bir sosyal güvenlik yapısı kurulması hedefiyle yapılacak.
3. Mevcut Durum ve İstatistikler
Resmî verilere göre, Türkiye’de yaklaşık 2 milyon emekli, maaş alırken sosyal güvenlik destek primi ödeyerek aktif çalışma hayatını sürdürüyor. Yeni düzenleme henüz devreye girmediği için bu kişilerin büyük bölümü, geçmiş sigorta giriş tarihine göre çifte maaştan yararlanmaya devam ediyor. Ancak 2008 sonrası işe giren ve henüz emekliliği gelmemiş çalışanlar, ileride emekli olduklarında bu haktan yararlanamayacaklar.
4. SGK Başuzmanı İsa Karakaş’ın Açıklamaları
SGK Başuzmanı İsa Karakaş, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
“1 Ekim 2008 itibarıyla ilk defa SSK’lı, Bağkurlu, memur veya sözleşmeli olarak çalışmaya başlayanlar, emekli olduklarında sosyal güvenlik destek primi ödeyerek hem emekli maaşı hem de çalıştığı iş yerinden maaş alma imkânından yararlanamayacak. Ancak, 1 Ekim 2008’den önce herhangi bir sigorta girişi olanlar yine emekli oldukları zaman sosyal güvenlik destek primi ödeyerek iki maaş almayı sürdürebilecekler.”
Karakaş, düzenlemenin belirli bir kesimi hedeflediğini ve sistemin genel dengesini korumak amacıyla yapıldığını vurguladı.
5. Düzenleme Ne Zaman Uygulanacak?
Düzenlemenin resmi olarak ne zaman yürürlüğe gireceği henüz netlik kazanmış değil. Ancak SGK uzmanları, 1 Ekim 2008 sonrasında sigorta girişi yapılmış olanların emekli olacakları dönemi kapsayacağını belirtiyor. Yani bu tarihten sonra çalışanlar ileriki yıllarda emekli olmaya başladığında, çifte maaş uygulamasının sona erdiğini fiilen görecekler.
6. Emekli Maaşı ve Çalışma Hayatı Nasıl Etkilenecek?
- 2008 Öncesi Girişi Olanlar: Aynı şekilde sosyal güvenlik destek primi ödemeye devam ederek hem emekli maaşlarını hem de çalıştıkları işyerinden aldıkları maaşı alabilirler.
- 2008 Sonrası Girişi Olanlar: Emekli olduktan sonra çalışmaya devam etmek istediklerinde ya maaştan feragat etmek ya da emekli maaşını dondurarak yalnızca çalışma ücretini almak zorunda kalacaklar (Resmi düzenleme detayı henüz kesinleşmiş değil, ancak çifte maaş hakkı kalkmış olacak).
7. Kayıt Dışı Çalışmaya Yöneltebilir mi?
Bazı uzmanlar, yeni düzenlemenin 2008 sonrası emekli olacakları kayıt dışı çalışmaya itebileceği endişesini dile getiriyor. Sosyal güvenlik destek primi uygulamasının kalkmasıyla birlikte, emeklilerin maaşlarını kaybetmeden ek gelir elde edebilmeleri için farklı yollara başvurabilecekleri belirtiliyor. SGK ise bu noktada, denetim ve yaptırımları artırarak kayıt dışı istihdamı engellemeyi amaçlıyor.